Eczacılık fakültesi hazırlık programı haricinde 5 yıldır. Son yıl staj programı ağırlıklıdır, öğrenciler okulda derslere devam ederken aynı zamanda uzun dönem stajlarını yapmaktadır.
Eczacılık, hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç hammaddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması; ilacın analizlerinin yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti, etkinliği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmetidir.
Eczacılık fakültesinden mezun olmuş ya da kanuna göre yabancı okullardaki eğitiminin yeterliliğini ispat ve tescil ettirmiş, eczacılık faaliyetlerini yürütmeye yetkili meslek mensubudur.
-Hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç hammaddelerinin elde edilmesini ve bu hammaddelerden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanmasını ve hastaya sunulmasını sağlar.
-İlacın analizlerini yapar.
-İlacın farmakolojik etkisinin devamlılığı ile emniyeti, etkililiği ve maliyeti bakımından gözetimini sağlar.
-İlaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğini sağlar.
-İlaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaları bilgilendirir ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürütür.
-Kozmetik imalathanesi, ilaç Ar-Ge merkezi, ecza deposu gibi müesseseleri açabilir veya bu tür resmî ya da özel müesseselerde mesul müdürlük yapabilir.
Beş yıllık eğitimi başarıyla tamamlayan öğrenciler “eczacı” unvanını kazanırlar. Eczacının çalışabileceği birçok alan bulunmaktadır. Bunlar:
Serbest Eczacılık: Eczacılar mesleklerini kendi adlarına açtıkları serbest eczanelerde icra ederler.
İkinci Eczacılık: Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik’te “İkinci eczacı: Serbest eczanelerde, eczanenin sahip ve mesul müdürü olan eczacının yanında reçete sayısı ve/veya ciro gibi kriterlere göre çalıştırılması zorunlu olan veya isteğe bağlı olarak bu kriterlere tâbi olmaksızın da çalışabilecek eczacı veya eczacılar” şeklinde tanımlanmıştır.
Kooperatif ve Ecza Depolarında: Kozmetik imalathanesi, Ar-Ge laboratuvarı, ecza deposu gibi müesseseleri açabilir veya bu tür resmî ya da özel müesseselerde mesul müdürlük yapabilirler.
Kamu Kuruluşları ve Bakanlıklarda: Eczacılar, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) gibi çeşitli kamu kuruluşları ve bakanlıklarda da çalışabilirler.
Endüstri Eczacılığı: Endüstri eczacıları satış-pazarlama, üretim, kalite-kontrol, AR-GE, klinik araştırmalar, ruhsatlandırma, patent gibi birçok departmanda çalışırlar.
Hastane Eczacılığı: Hastanede günübirlik ya da yatan hastaların ilaçlarını hazırlayıp hastalara ulaştırılmasını sağlar. Hastanelerde ilaç yönetimini sağlarlar. İlaç yönetimi; ilacı seçme ve satın alma, depolama, hazırlama, dağıtma ve ilacın hasta üzerindeki etkilerini izleme süreçlerinin tümünü kapsar. KPSS’ye girme zorunluluğu yoktur. Eczacılar, sağlık bakanlığının mezuniyet başarılarını da göz önünde bulundurarak yaptığı bölge sıralamasında kura ile illere tayin edilirler.
Akademisyenlik: Mezun olan eczacılar, birtakım YÖK kuralları çerçevesinde doktoraya kabul edilirler. Doktorayı takiben bazı şartlar çerçevesinde yardımcı doçent, doçent, profesör unvanlarında kariyerlerinde ilerlerler.
Uzman Eczacılık: Klinik eczacılık ve fitofarmasi dallarında uzman eczacılık yapılabilmektedir. Eczacılık fakültelerinden mezun olan öğrenciler EUS (Eczacılıkta Uzmanlık Sınavı)’ta başarılı oldukları takdirde 3 yıl süren eğitim sürecini tamamladıklarında uzman eczacı olabilmektedirler.
Aynı zamanda adli eczacılık, spor eczacılığı, tıbbi mümessillik olmak üzere kamu ve özel sektörün ilaçla ilgili bölümlerinde iş bulma olanakları vardır.
Eczacılık programında, sentetik, yarı sentetik veya biyolojik kökenli ilaç hammaddelerinin elde edilmesi, fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin incelenmesi, değerlendirilmesi, kaliteli ilaç üretimi ve ilaçların saklanması, kullanılması gibi konularda eğitim ve araştırma yapılır.
Analitik Kimya Anabilim Dalı: Analitik kimya maddeyi oluşturan bileşenleri ve miktarlarını inceleyen uygulamalı bir bilim dalıdır
Eczacılık Temel Bilimleri Anabilim Dalı: Genel Kimya ve Organik Kimya dersleri bu anabilim dalı altında gösterilir.
Biyokimya Anabilim Dalı: Eczacılık mesleğinin uygulanması sırasında hastalıklar ve hastalıklardan korunma konusunda ve tedavi sürecinde ilaçların biyolojik etki mekanizmalarını işler.
Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı: Enfeksiyon etkeni mikroorganizmalar, hastalıkları, epidemiyolojileri, tedavi ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verilmekte ve uygulamalar yapılmaktadır.
Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı: Eczacılığın geçirdiği aşamalar hakkında bilgi verir.
Farmakoloji Anabilim Dalı: Farmakoloji farklı sınıflardaki ilaçların insan vücudu içindeki davranışları ile ilaçların vücuda ve vücudun ilaçlara neler yaptığı hakkında bilgi verir.
Farmasötik Botanik Anabilim Dalı: İlaç hammadde veya yardımcı maddelerinin elde edilmesinde ve fitofarmaside kullanılan tıbbi ve aromatik bitkiler, droglar ve zehirli bitkileri bilimsel ve uygulamalı olarak tanıtır. Bitkilerin ve drogların adlandırılması, botanik özellikleri, teşhisi, sınıflandırılması biyolojik aktif bileşikleri, etki ve kullanılışları konusunda bilgi verir.
Farmakognozi Anabilim Dalı: Doğal kaynaklardan elde edilen ilaç hammaddeleri hakkında bilgi verir.
Farmasötik Kimya Anabilim Dalı: Farmasötik Kimya, ilaç etkin maddelerinin, ilaçların bileşiminde yer alan yardımcı maddeler ile tedavide kullanımı olan madde ve bileşiklerin teşhisi, analizi, sentezi, reaktivitesi hakkında bilgi verir.
Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı: İlaç dahil kimyasal maddelerin güvenli kullanımı, doz-cevap ilişkisi, risk değerlendirmesi hakkında bilgi verir.
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı: Doğal, yarı sentetik ve sentetik kaynaklı etken maddelerin farmasötik ilaç şekilleri halinde tasarımı hakkında bilgi verir.
Dikey Geçiş Sınavı ile öğrenci alınmıyor.
Dersler arasında Eczacılığa Yönelme, Genel Kimya, Matematik, Fizik, Analitik Kimya, Kimya Uygulamaları, Davranış Bilimleri, Besin Analizi, Fizyoloji, İmmünoloji, Patoloji, Teknoloji Uygulamaları, Klinik Biyokimya, Farmasötik Kimya, Farmasötik Teknoloji, Farmakognozi, Mikrobiyoloji, Eczacılık Tarihi ve Deontoloji, Organik Kimya, İlaç Form. Stabilite İnc. ve Değerleri, Farmakoloji, Farmakognozi, Tedavide Farklı İlaç Grupları, Toksikoloji, Serbest Radikaller ve Antioksidanlar, Fitoterapötikler yer alıyor.
Diğer bazı bölümlerde günde birkaç ders yapılırken eczacılık bölümünde günde ortalama 6-8 ders yapılmakta yani günün çoğunluğu okulda geçirilmektedir. Laboratuvar dersleri de ders yoğunluğunun büyük kısmını oluşturmaktadır.
Öğrencinin kimya ve biyoloji alanını sevmesi, analitik düşünebilmesi, araştırmacı kişiliğine sahip olması, sorumluluk duygusunun yüksek olması ve insanlarla iletişiminin iyi olması gerekiyor. Her sağlık bölümünde olduğu gibi eczacılıkta da ezber yeteneğinin önemi oldukça büyük.
Aynı zamanda eczacılık, insan sağlığı temelli bir meslek olduğu için bireyin vicdani değerlere sahip olması gereklidir.
Eczacılık, çoğu pratiğe dayalı olan ve teorik dersleri de oldukça ağır olan bir alandır. Her disiplin gibi sevilerek yapılmazsa bitirmesi oldukça zor bir bölümdür.
Laboratuvar derslerine yani pratiğe dayalı bir bölüm olduğu için okulun olanakları bu anlamda önem kazanıyor. Bu nedenle istenilen okulu tercih etmeden önce laboratuvar olanaklarını (cihazlar, laboratuvar sayısı ve büyüklüğü, deney malzemeleri vb.) ve fakültenizin akademik kadrosunu gözden geçirmekte fayda var.
Aynı zamanda ileride yurtdışı düşünen öğrencilerin tercih edeceği okulda erasmus, öğrenci değişim programları ve akreditasyon varlığına dikkat etmeniz sizin için faydalı olacaktır.
Eczacılık mesleğinin insanlara eczanelerde ilaç temin etmek ve sağlık danışmanlığı yapmanın yanı sıra ilaç yapımı aşamasında da rolü bulunmaktadır. Çeşitli ilaç firmalarının Ar-Ge ve laboratuvar kısmında rol alan eczacılarımızın bu alanlarda çalışabilmesi için laboratuvar pratik eğitimi almış olması gerekmektedir.
Bir eczacılık fakültesinde 1. sınıfta bir ders laboratuvar olmak üzere çoğu fakültede 2. sınıftan itibaren haftanın 3 gününde laboratuvar dersleri olmaktadır. Biyokimya, mikrobiyoloji gibi temel sağlık bilimlerinin yanında mesleki derslerde de pratik yapmak çok önemlidir. Bu yüzden öğrenci fakülte seçerken laboratuvarların donanımlı ve yeterli olmasına dikkat etmelidir.
Fakülteden fakülteye değişmekle beraber ikinci sınıftan beşinci sınıfa kadar yazları 1 aylık ya da 2 aylık hastane/endüstri/eczane stajları yapılmaktadır. 5. sınıfta 2. dönem 14 hafta eczane/hastane/endüstri stajı yapılmaktadır. Öğrenci staj yapacağı yeri kendi seçebilir.
Türkiye’de İngilizce eczacılık eğitimi 2 devlet 4 vakıf üniversitesinde, Kıbrıs’ta 4 üniversitede verilmektedir.
Devlet üniversiteleri: Ankara Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi
Vakıf üniversiteleri: Yeditepe Üniversitesi, Acıbadem Üniversitesi, Altınbaş Üniversitesi, İstinye Üniversitesi
Kıbrıs Üniversiteleri: Yakın Doğu Üniversitesi, Girne Amerikan Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi.
Türkiye’de mevcut olan eğitimlerin çoğunluğunun Türkçe olduğunu varsayarsak, daha ortak bir eğitim dili diyebiliriz. Yabancı dilinizi dilerseniz geliştirme fırsatınız olacaktır. Fakat dil seviyeniz yeterliyse günümüz şartlarında İngilizce eğitim almak oldukça avantajlı olacaktır. Çünkü İngilizce bilmek öğrencilik hayatında da meslek hayatında da büyük avantajlar sağlar.
Türkiye’deki eczacılık fakültelerinin çoğunun eğitim dili Türkçedir. İngilizce eğitim veren üniversiteler sayılıdır. Bu iki program işleyiş ve müfredat yönünden aynıdır, hocalar büyük ölçüde aynıdır. İngilizce okumak mezun olduktan sonra mesleki yabancı dili çok iyi öğrenme ve kullanabilme becerisi sağlar. Ayrıca mezuniyet sonrası endüstri eczacılığına veya akademisyenliğe yönelmek isterseniz bu konuda size büyük katkı sağlayabilir. Ama okuma sürecinde 2 dezavantajından bahsedebiliriz: İlk olarak İngilizce seviyeniz yeterli değilse 1 yıl hazırlık okuyup eğitim sürenizi uzatırsınız, ikinci olarak İngilizceniz yeterli olsa dahi anadilinizden farklı bir dilde eğitim görürken ders sırasında ders takibi yapmak zordur. Bu yüzden derslerden alınan verim azalabilir. Türkçe okumak sizi bu sıkıntılardan kurtarır fakat bu durumda da sonradan mesleki İngilizceyi oturtmakta zorlanabilirsiniz. İki eğitimin de avantaj ve dezavantajları vardır ve biri diğerinden daha iyi demek bu yüzden zordur. Dil becerinize ve kariyer planınıza uygun olacak şekilde seçiminizi yapmalısınız.
Fakülteden fakülteye değişmekle beraber çoğu fakültede geçişlere izin veriliyor. Tercih yapılırken yönetmelik okunmalı.
Fakülteden fakülteye değişmekle beraber Türkçe bölümlerde isteğe bağlı, İngilizce bölümlerde seviyeniz yeterli değilse hazırlık okumak şart.
Öncelikle birinci sınıfa başlamadan önce hazırlık sınavını geçmeniz gerekiyor. Bölüme başladıktan sonra da hocalar dersleri, öğrencilerin zaten İngilizce bildiklerini varsayarak işliyorlar. Bölümü okurken İngilizce’nin yanına ek bir dil düşünülmeli ve o dile odaklanılmalıdır.
Erasmus programlarına başvurduğunuzda İngilizce puanınız ve ortalamanız belli yüzdeleri alınarak ülke tercih ediyorsunuz. Ortalamanız yüksekse tabii ki önceliklisiniz ancak İngilizce sınavından yüksek alarak aradaki farkı da kapatabilirsiniz.
Meslek hayatında da eczane, hastane, kamuda ortalamanın bir önemi yok iken eğer endüstri, akademi düşünüyorsanız ortalamanız önem kazanır.
Eczacılık mesleğinin çok geniş bir alan yelpazesi vardır. Her karakterden kişinin kendine uygun bir alanı seçmesi fazlasıyla olağandır. Aynı zamanda durağan bir meslek değildir, eczacı devamlı gündemi takip eder böylece kendini devamlı geliştirir ve bilgilerini taze tutar.
Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak isteyen bir eczacı, en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile serbest eczanelerde yardımcı eczacı olarak çalışmak zorundadır. Yani mezun olduktan sonra serbest eczane açmak isteyen eczacıların kendi eczanelerini açmadan önce başka bir eczanede yapmakla mükellef oldukları 1 yıllık süreçtir.
Eczacılık öğrenimi boyunca Erasmus gibi öğrenci değişim programlarından yararlanabilir, belirli öğrenci kulüpleri bünyesinde düzenlenen uluslararası kongrelere katılabilirsiniz. Ayrıca yılın belli dönemlerinde yapılan staj programlarına da katılabilirsiniz. Çeşitli birlik/kuruluşların staj imkanlarından faydalanabilirsiniz.
Ülkemizde daha yeni ama dünyada yaygın bir kavram olan eczacılıkta uzmanlık, EUS (Eczacılıkta Uzmanlık Sınavı) ‘ta başarı sağlayarak fitofarmasi ya da klinik eczacılık alanında 3 yıl eğitim alınarak yapılır. Ülkemizde daha yeni bir kavram olduğundan bu alanlarda alınan öğrenci sayısı azdır fakat giderek artırılacağı öngörülmektedir. Uzman eczacılar hastanelerde görev yapmaktadır.
Eczacılıkta Uzmanlık Sınavı, Türkiye'de eczacılık fakültesi mezunlarının uzmanlık eğitimi için gereken branş seçme sınavıdır. Yılda 2 kez yapılması planlanmaktadır. Eczacılıkta uzmanlık eğitimlerine, merkezi olarak yapılacak eczacılıkta uzmanlık sınavı ile girilecektir. EUS’ un kapsamını eczacılık lisans eğitimi boyunca alınan ders içerikleri oluşturmaktadır. Bu sınavda başarı elde eden adaylar Klinik Eczacılık alanında uzmanlık eğitimi alırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlar Uzman Eczacı unvanıyla hastanelerde çalışabilmektedir.
Meslek örgütlerinin gençlik komisyonlarına katılabilir, üniversitede yer alan topluluklara üye olabilir ve bu komisyonların/ toplulukların/ kulüplerin düzenlediği etkinliklerde görev alabilirsin. Aynı zamanda yılın çeşitli zamanlarında düzenlenen eczacılık kongrelerine katılarak mesleğini daha yakından tanıyabilirsin. Meslek dışında da ilgini çeken topluluklara katılman sana hem sosyal çevre hem de iletişim becerisi sağlayacaktır. Aynı zamanda kişisel gelişimini olumlu yönde etkileyecek bir hobi edinmen de yararına olacaktır.
Eczacılık diğer bölümlerle kıyasla sosyal bir meslektir ve sürekli kendini geliştirmeye dayalı bir meslek olduğundan çeşitli gençlik komisyonlarının ya da toplulukların düzenlediği kongrelere öğrencilik hayatın süresince katılabilirsin. İlk sınıflarında, her sene düzenlediğimiz “Hasta Bilgilendirme Yarışması”na izleyici olarak ve son sınıflarda
yarışmacı olarak katılmayı düşünebilirsin.
Her meslekte olduğu gibi eczacılıkta da meslek birliğinin sağlanması çok önemli ve gereklidir. Mesleğimizin ilerlemesi, geliştirilmesi, geleceği ve birliğimizin sağlanması adına örgütlerin önemi büyüktür.
Akreditasyon uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda düzenledikleri uygunluk teyit belgelerinin (deney ve muayene raporları, kalibrasyon sertifikaları, yönetim sistemi belgeleri, ürün belgeleri, personel belgeleri vb.) güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısıdır.
Türkiye'de eczacılık eğitiminin uluslararası alanda rekabet edebilir düzeyde kalitesinin geliştirilmesine katkıda bulunmak ve ilaç ve sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri uygulayabilen, etik değerlere bağlı ve yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinmiş nitelikli eczacılar yetiştirilerek toplumun sağlık düzeyini ileri götürmek gibi ayrıcalıkları vardır.
Akredite olmuş üniversiteler ÇEP (Eczacılık Ortak Çekirdek Eğitim Programı) kapsamında verilen ders içeriklerini uygun koşullarda ve ortamlarda nitelikli bir şekilde verilen üniversitelerdir. Bu üniversiteler gerekli eğitimi sağlayacak koşul, imkân ve niteliklere sahiptir. Laboratuvar ve laboratuvarda kullanılacak malzemeler, uygulamalı eğitim için gerekli olacak nitelikler akredite olmuş üniversitelerde mevcuttur. Bu yüzden akredite olmuş üniversitelerde okumak öğrenciler için avantaj sağlamaktadır.
Eczacılık eğitimi oldukça zor bir süreç. Fakat ilk yıl, özellikle 1. dönem dersleri diğer dönemlere kıyasla bakıldığında fazlasıyla rahat oluyor. Bu yüzden bizim tavsiyemiz bol bol aktivitelere, eğlencelere, topluluklara katılmanız yönünde. Bir yandan da bol vaktiniz olacağından, dilinizi geliştirmek istiyorsanız ilk yıl çok büyük bir fırsat.
Eğer kendi sorunuzu burada bulamadıysanız ve sormak istediğiniz başka sorular varsa size seve seve mesleğimizi anlatmaya hazırız. Aşağıdaki iletişim bilgilerinden bize ulaşabilirsiniz.
-Gizem ÖZTÜRK (Türkçe Eğitim) 0 553 223 74 52 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Zehra Melike KANLI 0 536 644 89 39 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Nurbanu KENDİRCİ 0 541 394 77 21 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Oğuzhan TADİK 0 541 356 12 13 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Uğur KESKİN 0 535 231 29 24 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Reyhan YILMAZ 0 545 627 93 15 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)
-Zeynep ÖZTÜRK 0 537 264 43 93 (Ankara Eczacı Odası Gençlik Komisyonu)